zaterdag 20 oktober 2018

Marathon multidisciplinair bekeken (de missing link tussen een olifant opeten en een marathon lopen)



Plan the race, race the plan’ is een mooie oneliner voor je volgende grote wedstrijd, maar wat komt daar nu allemaal bij kijken?

Nu Kona achter de rug is, focussen heel wat van onze atleten op een najaarsmarathon. De voorbereiding is zeer duidelijk een multidisciplinaire aanpak. Gaande van blessurepreventie naar voeding en uiteraard fysieke en mentale training.

We filteren even een aantal zaken. Zaken die we trouwens ook aan bod lieten komen tijdens ons Trail Running Weekend in Spanje vorige week. Naast de specifieke loop- en techniektrainingen was er immers meer dan tijd voldoende om in te gaan op mobiliteit, stabiliteit, kracht, yoga en mentale technieken.

Dat de belasting tijdens een marathonvoorbereiding groot is, moeten we jullie niet vertellen. Dat we blessurepreventie moeten inbouwen is dan ook een dooddoener. Vele mensen beginnen dan onmiddellijk aan stabilisatie en stevige krachttraining te denken, maar op die manier slaan ze een belangrijke stap over, namelijk mobiliteit. Het vele zitten verkort vooral onze spieren rond het bekken en de spieren aan de achterzijde. Door hier een grotere bewegingsvrijheid te creëren worden we niet alleen economischer in onze loopbeweging, maar zorgen we ook voor meer draagkracht bij de krachttraining die in een volgende fase aan bod kan komen.

Qua voeding zijn er 2 belangrijke zaken: op wedstrijdgewicht komen en het juiste voedingsplan hebben voor tijdens de race. Twee vragen waar onze diëtiste de juiste antwoorden kan op geven, maar we geven alvast 2 belangrijke tips mee. Bekijk bijvoorbeeld op voorhand wat de weersvoorspellingen zijn om zo een gepast drink- en voedingsschema uit te schrijven. De hoeveelheid en de soort drank die je nuttigt kunnen in combinatie met het weer bepalend zijn voor het resultaat en het gevoel waarmee je de marathon loopt.  en tweede is het aangewezen om de drank en voeding, die je wilt innemen tijdens de wedstrijd, goed uit te testen op training. Ben je van plan beroep te doen op de bevoorrading van de wedstrijd zelf, dan kijk je best wat ze aanbieden en probeer je die zaken uit op een training of een eventuele trainingswedstrijd.

Onze coaches zorgen er voor dat de atleten een individueel trainingsprogramma hebben, maar de groepstrainingen kunnen een extra boost geven. Met de juiste trainingspartners dergelijke trainingen afwerken zorgt voor net dat tikkeltje extra. Wij hopen op die manier het "Gold Mine Effect" toch ook wat mee te nemen in dit proces.

Qua mentale technieken onthouden we vooral dat je een olifant in stukjes opeet. Het helpt m.a.w. om je doel van 42km in tussentijdse doelen op te delen: bijvoorbeeld eerst naar 20km, dan naar 34km, en dan focus op de laatste kilometers. Dit geeft je mentale ankerpunten, die je zelfs via Google Streetview op voorhand kan visualiseren zodat je ze ook effectief tijdens je marathon herkent. Daarnaast onthoud je best dat het gevoel van pijn deels subjectief is en dat je hersenen je spieren al proberen te vertragen wanneer ze vermoeidheid anticiperen, niet noodzakelijk omdat je effectief op dat moment al vermoeid bent. Een mentaal mantra tegen jezelf herhalen (vb ‘ik loop, ik loop, ik loop’ of ‘bam, bam, bam’) kan je helpen om  je aandacht van de pijn en vermoeidheid af te leiden. Ook focussen op lachende gezichten in het publiek, of terugdenken aan een gebeurtenis uit het verleden die je heel blij maakte, helpen.

Wil je meer weten over onze multidisciplinaire begeleiding van sporters, surf dan naar onze website.

(Tim De Vilder, Charlene Ottevaere en Jeroen Keymolen)








zondag 7 oktober 2018

Hoe preventief onderzoek plotse overlijdens bij sporters kan voorkomen


Er bestaat niet de minste twijfel over de weldoende effecten die sport en bewegen op onze gezondheid uitoefenen. Talloze studies hebben aangetoond dat beweging leidt tot een sterke reductie van ziekten van hart en bloedvaten, diabetes, osteoporose, bepaalde tumoren en ook depressie.
Toch betekent dit niet dat sport per definitie goed is voor iedereen: de belasting voor het hart is groot, de mentale stress is niet te onderschatten en bij duursport kunnen dehydratatie en verstoorde zoutbalans voor ernstige problemen zorgen. Het risico op acute en chronische sportletsels is eveneens een belangrijk aandachtspunt.
Daarom is het van groot belang dat sporters zich op regelmatige basis medisch laten screenen. De bedoeling van dit onderzoek is het preventief opsporen van risicofactoren die gezondheidsproblemen kunnen veroorzaken tijdens sportbeoefening.

PLOTSE DOOD

Het is toch altijd weer even slikken wanneer  in de media berichten verschijnen over een meestal jonge sporter die plots komt te overlijden. Meestal is het onderliggende mechanisme een ritmestoornis waardoor de hartkamers ongecontroleerd gaan samentrekken en onvoldoende zuurstof naar de hersenen pompen. Als onderliggende oorzaak weerhouden we drie soorten problemen:
- aangeboren afwijkingen van hartspier, hartkleppen of grote bloedvaten
- elektrische geleidingsstoornissen
- vernauwingen op de kransslagaders
Bij een sportkeuringsonderzoek gaan we op zoek naar deze oorzakelijke afwijkingen.
In 80% van de gevallen van plotse dood zijn er voorafgaande symptomen of klinische tekens die we bij screening kunnen detecteren.
Plotse dood treft ongeveer 1 op 45.000 sportmensen. Men registreert 1 geval per 7 miljoen sporturen.

PROTOCOL

Het IOC en de Europese cardiologische liga ontwierpen een gestandaardiseerd protocol voor screening van atleten en noemden dit het Lausanne-protocol. Dit protocol omvat drie onderdelen:
- medische vragenlijst over persoonlijke en familiale medische voorgeschiedenis (in te vullen op www.sportkeuring.be)
- klinisch onderzoek met nazicht van bloeddruk, grote bloedvaten en hart-longauscultatie
- een elektrocardiogram in rust
Indien uit één van deze onderdelen een mogelijke risicofactor naar voor komt, worden verdere analyses zoals echografie van het hart, monitoring hartritme en inspanningscardiogram aangeraden.
Deze aanpak vormt ook de basis van de Vlaamse Aanbeveling voor Sportmedisch Onderzoek (VASO-protocol) die sinds enkele jaren op grote schaal wordt toegepast.

AANBEVELING

Alle competitieve sporters laten zich best om de twee jaar screenen volgens de regels van het  Lausanne-protocol.
Een cardiogram is enkel zinvol vanaf de leeftijd van 14 jaar. Op jongere leeftijd is dit moeilijk te interpreteren. De belasting tijdens hetv sporten is ook nog niet zo zwaar en we zien zelden gevallen van plotse dood in deze leeftijdscategorie.

VERDERE INHOUD

Een goed sportmedisch onderzoek heeft naast de preventie van plotse dood uiteraard ook aandacht voor andere elementen:
- bepaling longfunctie om inspanningsastma op te sporen
- bepaling lichaamssamenstelling om advies te kunnen geven over streefgewicht en vetpercentage
- locomotorisch onderzoek in kader van blessurepreventie: opsporen van risicofactoren op overbelastingsletsels.
- overlopen van eventuele medische problemen uit het  verleden
- bloedanalyse

BESLUIT

Naar aanleiding van de licentie-aanvragen die in deze periode van het jaar moeten gebeuren is een goed sportmedisch onderzoek een absolute aanrader.
Zo neem je een gezonde start en kan je hopelijk  vooruitkijken naar een nieuw seizoen zonder veel  medische problemen.
Wil je meer weten over sportmedische screening, kijk dan op onze website

Dr Peter Janssens
Sportarts- Erkend keuringsarts Vlaamse Gemeenschap